Šta je kolagen i koja je njegova funkcija
Kolageni su najzastupljeniji proteini u ljudskom organizmu i glavna proteinska komponenta kože, kostiju i vezivnog tkiva. Vezivno tkivo ima niz različitih uloga: zajedno s hrskavičnim i koštanim čini potporno tkivo, povezuje pojedine kosti u zglobove, gradi ovojnice oko organa i međusobno ih odvaja, povezuje kožu sa strukturama ispod nje, obavija mišiće i pojedine mišićne grupe, oblaže i štiti krvne sudove i nerve na mestima na kojima ulaze ili izlaze iz organa, tako da, osim potporne, ima i nutritivnu ulogu. Računa se da kolagenske niti grade oko 80 posto vezivnog tkiva i da su aminokiseline od kojih je kolagen građen odgovorne za njegovu ključnu ulogu u sprečavanju gubitka vode u tkivima. Kolagen daje čvrstoću i stabilnost tkivu, a osnovna karakteristika njegovih vlakana je fleksibilnost.
Ljudski organizam ima sposobnost stalne sinteze kolagena, koji je potreban zbog rasta i zamene istrošenih tkiva te za zarastanje i obnovu povređenih tkiva. Međutim, s vremenom se postepeno smanjuje kapacitet njegove obnove zbog procesa starenja, trajnih preopterećenja (vrhunski sport, fizička aktivnost) ili autoimunih bolesti. U mladosti se gubitak kolagena brzo nadoknadjuje, ali s godinama postaje sve izraženiji, pa se računa da nakon 25. godine života telo prosečno gubi 1,5 posto kolagena godišnje. Gubitak kolagena negativno se odražava na izgled i funkciju celog tela, te dovodi do različitih degenerativnih promena. Nedostatak kolagena, između ostalog, uzrokuje poremećaj koštano-mišićnog sistema (artritis, ukočenost, mišićne povrede), poremećaj u funkciji imunog sistema i pojavu telesnih promena povezanih za starenje, kao što su bore, celulit, suva koža, kosa i koža bez sjaja te narušen oblik tela.
Način života, pravilna ishrana i kontinuirana fizička aktivnost donekle mogu ublažiti i usporiti gubitak kolagena i moguće posledice. Međutim, to nije dovoljno. Dodaci ishrani sa kolagenom usporavaju fiziološki gubitak kolagena. Nude se u obliku praha, tableta, kapsula ili tečnih suplemenata koji, prema navodima proizvođača, olakšavaju tegobe kod artritisa, pomažu pri mršavljenju, izgradnji mišića i pomlađivanju kože. Kozmetički preparati s kolagenom koriste se s ciljem sprečavanja nastanka bora i opsteg podmlađivanja kože, a injekcije s kolagenom uklanjaju bore na licu, kožu čine zategnutijom, a usne punijima.
Za poboljšanje i oporavak istrošenog i oštećenog vezivnog tkiva koriste se sve popularniji dodaci prehrani na bazi hidrolizata kolagena. Sastav im je blizak biološkom sastavu hrskavice, tetiva i ligamenata, zbog čega mogu više pomoći u oporavku zglobova, kože, kose i noktiju. Najčešće su namenjeni bržem oporavku i jačanju vezivnog tkiva, posebno nakon traume i tokom oporavka nakon operacije, a koriste se i kao sredstvo prevencije degenerativnih procesa (reume, artritisa i artroze, gihta, osteoporoze karlice) i posledičnih poremećaja funkcije kretanja. Pritom je važno da se kolagen u takvim preparatima nalazi u obliku hidrolizata, s obzirom na to da ga ljudski organizam metaboliše u hiroliziranom obliku, te da se uz kolagen unose i druge, u procesu obnove preko potrebne materije.
U slučaju da imate nedostatak kolagena, samo uz lekarski nadzor uzimajte suplemente, tablete ili ampule.
